Rocznica chrztu Polski

Od 2019 r. obchodzone jest państwowe Święto Chrztu Polski. Ta rocznica przypada 14 kwietnia. To prawdopodobna data przyjęcia przez Mieszka I chrztu w 966 roku. Także w Stargardzie pamiętamy o wydarzeniu, które zapoczątkowało chrystianizację Polski.

W Święto Chrztu Polski pod pomnikiem „Stargardzianie Ojczyźnie – w setną rocznicę odzyskania niepodległości” złożone zostały symboliczne, biało-czerwone kwiaty. Z tej okazji dr Monika Ogiewa-Sejnota z Muzeum Archeologiczno-Historycznego przygotowała również opracowanie, z którego można dowiedzieć się więcej o wydarzeniu sprzed 11 wieków. Cały tekst jest do przeczytania poniżej.

Zdjęcie: UM w Stargardzie

Święto Chrztu Polski

         Prawdopodobnie 14 kwietnia 966 r., w Wielką Sobotę, pogański książę Polan przyjął chrzest. Wydarzenie to zapoczątkowało chrystianizację Polski, a tym samym włączenie naszego kraju w krąg rozwiniętej cywilizacji zachodnioeuropejskiej.

Okoliczności tych wydarzeń otoczone są aurą tajemniczości, ponieważ do naszych czasów nie zachowało się żadne źródło pisane z X i XI w., które by je opisywało. Najstarsza wzmianka na ten temat pochodzi z niemieckiej Kroniki Thietmara napisanej w latach 1012-1018. Natomiast pierwszą polską relację tych wydarzeń przytoczył Gall Anonim w swojej Kronice:

Mieszko objąwszy księstwo zaczął dawać dowody zdolności umysłu i sił cielesnych i coraz częściej napastować ludy [sąsiednie] dookoła. Dotychczas jednak w takich pogrążony był błędach pogaństwa, że wedle swego zwyczaju siedmiu żon zażywał. W końcu zażądał w małżeństwo jednej bardzo dobrej chrześcijanki z Czech, imieniem Dąbrówka. Lecz ona odmówiła poślubienia go, jeśli nie zarzuci owego zdrożnego obyczaju i nie przyrzeknie zostać chrześcijaninem. Gdy zaś on [na to] przystał, że porzuci ów zwyczaj pogański i przyjmie sakramenta wiary chrześcijańskiej, pani owa przybyła do Polski z wielkim orszakiem [dostojników] świeckich i duchownych, ale nie pierwej podzieliła z nim łoże małżeńskie, aż powoli a pilnie zaznajamiając się z obyczajem chrześcijańskim i prawami kościelnymi, wyrzekł się błędów pogaństwa i przeszedł na łono matki-Kościoła.

Żona Mieszka I, Dąbrówka czy też Dobrawa, była córką księcia czeskiego Bolesława I Srogiego z dynastii Przemyślidów. Małżeństwo jego córki z księciem Polan było wynikiem sojuszu zawartego pomiędzy księstwami ok. 964 r. przeciwko Wichmanowi. Dlatego nie można uważać, że to jedynie chęć poślubienia czeskiej księżniczki doprowadziła Mieszka I do przyjęcia  wiary chrześcijańskiej. Jak wspomina Gall Anonim, Dąbrówka przybyła do Polski w otoczeniu duchownych i jej mąż miał okazję wiele dowiedzieć się od niej o nowej religii. Jednak samo przyjęcie chrztu było daleko idącą kalkulacją. Po pierwsze przyjmując chrzest Mieszko stał się pomazańcem Bożym, dlatego posłuszeństwo wobec niego było obowiązkiem poddanych, po drugie zyskiwał wielkich sprzymierzeńców na Zachodzie co miało ułatwić walkę z pogańskimi krajami najeżdżającymi jego państwo.

Mimo to Dąbrówka odegrała jednak dużą rolę w chrystianizacji Polaków. Prawdopodobnie we wspomnianym wyżej orszaku ślubnym znajdował się pierwszy polski biskup – Jordan. Tradycja przypisuje jej także ufundowanie kościołów Świętej Trójcy i św. Wita w Gnieźnie oraz kościoła NMP na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. Nie sposób także nie wspomnieć o tym, że była matką Bolesława Chrobrego (pierwszego króla Polski), za którego panowania w 1000 r. utworzono niezależną polską metropolię w Gnieźnie oraz 3 biskupstwa w Krakowie, Kołobrzegu i Wrocławiu.

Dąbrówka zmarła prawdopodobnie ok. 977 r. Miejsce jej spoczynku pozostaje nieznane, choć niektórzy historycy upatrują go w gnieźnieńskiej katedrze.